Çarşıda Kepenkler Sessizce Kapanıyor…
Kırşehir'de artan işyeri kiraları, küçük esnafı ayakta kalma mücadelesine zorluyor.
Yetkililer sessiz, mülk sahipleri fırsat peşinde…
Geçtiğimiz günlerde çarşı esnafını ziyaret ettim.
Sohbet, doğal olarak enflasyon, hayat pahalılığı ve zamlar üzerinden ilerledi.
Ama asıl mesele bambaşkaydı: Kontrolsüz kira artışları.
Bir esnafın sesi hâlâ kulağımda çınlıyor:
“Abi, aylık elli bin lira ödediğim dükkânın sahibi geldi, kirayı artırmak istedi.
Ben de olur dedim, ama ne dese beğenirsin?
Dört katına çıkarmak istiyor.
Aylığına iki yüz bin lira!”
“Bu karar fazla değil mi?” diye sordum dükkân sahibine.
Aldığım cevap:
“İstersen çık, bu kiraya veririm.”
Peki, bu kiracı esnafın hakkını kim koruyacak?
Kim bu fahiş fiyatlara ‘dur’ diyecek?
Artık mesele yalnızca zam değil.
Mesele, esnafın bu şehirde tutunma mücadelesi.
Bazı mülk sahipleri, enflasyonu bahane ederek yasaların üstünde davranıyor.
Oysa yasa açık: Konut ve işyeri kiralarında artış oranı, TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ile sınırlı.
Ama sahada işler böyle yürümüyor.
Kirası dört katına çıkan bir esnaf ne yapabilir?
İşini mi küçültsün, personel mi çıkarsın, yoksa kepengi tamamen mi kapatsın?
Bir başka esnaf şöyle dedi:
“Devlet kira sınırlamasını kaldırdı ama denetimi unuttu.
Dükkân sahipleri şimdi dilediği gibi rakam söylüyor.
Biz susuyoruz çünkü çıkarsak gidecek yerimiz yok.”
Çarşıda bir dükkân bulmak artık neredeyse imkânsız.
Bu durumun farkında olan bazı mülk sahipleri, elindeki mekânı yatırım aracına çevirmenin peşinde.
Oysa kira, yatırım değil barınmadır; üretimin bir parçasıdır.
Meslek odaları ne yapıyor peki?
Esnafın diliyle söyleyeyim: “Seçim zamanı kapımızı çalanlar, şimdi ortalıkta yok.”
Sahipsiz hissediyorlar.
Dertlerini dinleyecek, çözüm için adım atacak bir merci arıyorlar.
Kırşehir esnafı artık şunu söylüyor:
“Yalnız değiliz, ama sahipsiziz.”
Kırşehir esnafı artık yetkililerden somut adımlar bekliyor.
Kira artışları denetlensin.
Fahiş zamlar karşısında kiracı korunabilsin.
En azından küçük işletmeler ayakta kalabilsin.
Ama bu gidişle birçok dükkânın kepengi, sessizce ve bir daha açılmamak üzere kapanacak.
Bu sadece esnafın değil, tüketicinin de sorunu.
Kirası üçe katlanan dükkân, maliyeti ürün fiyatına yansıtmak zorunda kalıyor.
Böylece hem işletme zarar görüyor hem de vatandaşın cebi yanıyor.
Bugün çarşıdaki sessizlik, yarının kapanan dükkânlarının habercisi olabilir.
Kırşehir’de küçük işletmeler tek tek yok olmadan, yetkililer bu gidişe bir dur demeli.
Kira artışları denetlenmeli, fahiş zamlar karşısında kiracı korunmalı.
Çünkü bu şehirde çarkların dönmesi için, önce çarşıdaki ışıklar sönmemeli.