Lady Susan, Jane Austen tarafından yazılan ancak 1871'e kadar yayınlanmayan bir mektup romanıdır. Yazarın hiçbir zaman yayınlanmak üzere göndermediği bu erken tamamlanmış çalışma, başlık karakterinin şemalarını açıklar.
Jane Austen, heyecan verici bu küçük romanında, son âna kadar izini belli etmeksizin, yazışmalar üzerinden karakterleri ve olayları anlamaya bırakır okuru. Yirmilerinin başında yazdığı Lady Susan’da Austen kalıplaşmış romantik eserlerin kurallarını bozar ve kadın karakterine olayların akışını değiştirme gücü verir.
Bir skandaldan diğerine konu olan otuzlarındaki güzel, kurnaz ve flörtöz dul Lady Susan, kafasında kızı Frederica ve kendisi için önemli gelecek planlarıyla, ölen eşinin kardeşi Mr. Vernon ve eşi Mrs. Vernon’ı Churchill’deki evlerinde ziyaret eder. Bu ziyareti endişe uyandıran öngörülerle bekleyen Mrs. Vernon bu planların gerçekleştirilmesini zorlaştıracaktır. Biri erdem, diğeri kurnazlık timsali iki kadının mektuplar aracılığıyla aktardıkları düşüncelerse Austen’ın belki de en muzip ve keyifli eserine dönüşür.
Konu kısaca şöyle; Yakın zamanda dul kalmış güzel ve çekici bir kadın olan Leydi Susan Vernon, kayınbiraderini ve karısı Charles ve Catherine Vernon'u kır evleri Churchill'de çok az önceden haber vererek ziyaret eder. Catherine, Leydi Susan'ın Charles ile evliliğini engellemeye çalıştığı ve istenmeyen misafiri ona "İngiltere'deki en başarılı koket" olarak tanımlandığı için memnun olmaktan çok uzaktır. Leydi Susan'ın fetihleri arasında evli Bay Manwaring de vardır.
Catherine'in erkek kardeşi Reginald bir hafta sonra gelir ve Catherine'in Leydi Susan'ın karakteri hakkındaki güçlü uyarılarına rağmen, kısa süre sonra onun büyüsüne kapılır. Leydi Susan, genç adamın sevgisiyle kendi eğlencesi için oynar ve daha sonra bunu algıladığı için eltisini tedirgin eder. Sık sık mektuplaştığı sırdaşı Bayan Johnson, çok uygun Reginald ile evlenmesini tavsiye eder, ancak Leydi Susan onu Manwaring'den çok daha aşağı görür.
Leydi Susan'ın 16 yaşındaki kızı Frederica, annesinin onu nefret ettiği zengin ama yavan bir genç adamla evlendirme planını öğrendiğinde okuldan kaçmaya çalışır. Ayrıca Churchill'e konuk olur. Catherine ondan hoşlanmaya başlar - karakteri annesininkinden tamamen farklıdır - ve zaman geçtikçe Frederica'nın habersiz Reginald'a artan bağlılığını fark eder.
Daha sonra, Frederica'nın istenmeyen talibi Sir James Martin, Frederica'nın sıkıntısına ve annesinin canını sıkacak şekilde davetsiz olarak ortaya çıkar. Frederica, çaresizlikten destek için Reginald'a yalvardığında (Leydi Susan tarafından Charles ve Catherine'e dönmesi yasaklanmıştır), Reginald ve Leydi Susan arasında geçici bir gedik açar, ancak ikincisi kısa süre sonra kopuşu onarır.
Leydi Susan, Londra'ya dönmeye ve kızını Sir James ile evlendirmeye karar verir. Reginald, hala cazibesine kapılmış ve onunla evlenme niyetinde onu takip eder, ancak Bay Johnson'ın evinde Bayan Manwaring ile karşılaşır ve sonunda Leydi Susan'ın gerçek karakterini öğrenir. Leydi Susan, Sir James'in kendisiyle evlenir ve Frederica'nın Charles ve Catherine ile Churchill'de yaşamasına izin verir, burada Reginald De Courcy "konuşulabilir, pohpohlanabilir ve ona karşı bir sevgiye dönüşebilir."
Birkaç alıntı;
“Kibirle aptallığın bir arada olduğu yerde doğru dürüst rol de kesilemez.”
“İnsan hoşlanmaya meyilliyse buna sebep illa ki bulunur.”
“Biz galiba işveyi tavırlardaki özgüvenle ilişkilendirmeye eğilimliyiz ve terbiyesiz bir akıldan doğal olarak terbiyesizce sözlerin çıkmasını bekliyoruz (…)”
“Küstah birine boyun eğdirmek, birinin üstünlüğünü kabul etmenin isteksizliğine onu mahkum etmek insana olağanüstü zevk veren bir şey.”
“(…) zekanın ve görgünün dolaysız etkisiyle karşı karşıya gelince, birisi hakkında olumsuz konuşmanın faydasızlığını (…)”
Tamamı 41 adet mektup ve kısa bir sonuç bölümünden oluşuyor bu anlatının. İlk başta çok isimle ve bu kimselerin diğer isimleri ile karşılaşınca çareyi küçük notlar alarak kimin kim olduğunu anlamakta kullandım. Bu güzel novellayı okumak isterseniz benzer bir yaklaşım size de faydalı olabilir.
