Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), küresel yaşlanma sürecinin işgücü piyasalarını yeniden şekillendirdiğini ortaya koyan 2025 Emeklilik Raporu’nu yayımladı. Raporda, Türkiye’nin 2050 sonrasında OECD ortalamasını aşan bir yaşlı nüfus yapısına sahip olacağı vurgulandı. Kırşehir’de de artan yaşlı nüfus, şehirdeki işgücü piyasasında ve yerel emeklilik uygulamalarında önemli etkiler yaratacak.
Türkiye’nin yaşlı nüfus artışı hızlanıyor
OECD verilerine göre, üye ülkelerde 65 yaş üstü nüfusun çalışma çağındaki nüfusa oranı 2000 yılında yüzde 22 iken 2025’te yüzde 33’e yükseldi. 2050’de ise bu oranın yüzde 52’ye ulaşması bekleniyor. Türkiye, Şili, Meksika ve Kolombiya ile birlikte yaşlı nüfusu en hızlı artan ülkeler arasında yer alacak. Doğurganlık oranlarındaki düşüş ve “baby boomer” kuşağının yaşlanması bu dönüşümün ana nedenleri arasında.
Kırşehir’deki işgücü piyasasında da emekli nüfusun artışı, özellikle yerel hizmet sektörleri ve esnaf çalışmalarında planlamayı zorlaştırıyor.
Emeklilik sonrası çalışma kısıtlamaları eleştiriliyor
Raporda, Türkiye’de emeklilik sonrası çalışma koşullarının sistemle çelişen yönleri öne çıktı. 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar emekli olduktan sonra maaşları kesilmeden çalışabiliyor. Ancak 1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olan emekliler, çalışmaya devam ettiklerinde emekli aylıkları kesiliyor. OECD, bu uygulamanın yaşlanan toplum gerçeğiyle uyumsuz olduğunu belirtti.
Çalışma isteğini zayıflatan uygulamalar
Raporda, Türkiye’de 55-64 yaş aralığındaki istihdam oranının yüzde 38 ile OECD ülkeleri içinde en düşük seviyede olduğuna dikkat çekildi. Emekli maaşlarının kesilmesi, uzun süre çalışma hedefiyle çelişiyor. OECD, emeklilerin çalışma hayatında kalmasının ülke ekonomisine üretim ve vergi yoluyla katkı sağlayacağını vurguladı.
Kırşehir’de de yaşlı çalışanların işgücüne katılımı, özellikle yerel üretim ve hizmet sektörlerinde ekonomik hareketliliği etkileyebilir.
Sözleşme feshi ve reform çağrısı
Emekli maaşı bağlanırken iş sözleşmesinin zorunlu olarak feshedilmesi de raporda eleştirilen bir diğer konu oldu. OECD, bu uygulamanın yaşlı çalışanları kırılgan ve güvencesiz bir duruma ittiğini belirtti.
Raporda, emeklilik sonrası çalışma engellerinin kaldırılmasının işgücü verimliliğini artıracağı ve ekonomik sürdürülebilirliğe katkı sağlayacağı ifade edildi. Türkiye’nin demografik yapısındaki hızlı dönüşümün, özellikle Kırşehir gibi illerde yerel emeklilik ve istihdam politikalarının gözden geçirilmesini zorunlu kıldığı vurgulandı.
